در طول دوران بارداری، بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی رخ می‌دهد که ممکن است بر سلامت مادر و جنین تاثیر بگذارد. یکی از این تغییرات، می‌تواند ایجاد حالتی به نام دیابت بارداری باشد، که ناشی از تغییرات هورمونی است. این وضعیت ممکن است علائمی چون تشنگی شدید، خستگی، تهوع و استفراغ، و تغییر وزن را ایجاد کند. با این حال، اغلب زنان باردار علائم قابل‌توجهی از این بیماری ندارند. بنابراین، انجام تست‌های غربالگری برای تشخیص این بیماری برای همه زنان باردار اهمیت دارد. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، روش‌های تشخیص، و راه‌های مدیریت این وضعیت خواهیم پرداخت.
۱. شناسایی علائم و علت‌های شیوع این نوع خاص از دیابت
دیابت نوع خاصی از بیماری است که به دلیل نتوانی بدن در کنترل مقدار گلوکز یا شکر در خون ایجاد می‌شود. این بیماری بطور کلی به دو نوع تقسیم می‌شود: دیابت نوع ۱ و نوع ۲، که هر کدام دارای علائم و علت‌های شیوع مخصوص به خود هستند.
علائم دیابت
علائم دیابت نوع ۱ و نوع ۲ کمی با هم متفاوت هستند، اما هر دو نوع دارای علائم مشترکی هستند. این علائم شامل خستگی، گرسنگی، اشتهای فزاینده و… می‌شوند. ممکن است برخی از این علائم در ابتدا بسیار نامحسوس باشند، اما با گذشت زمان و پیشرفت بیماری، علائم بیشتر و شدیدتر می‌شوند.
علت‌های شیوع دیابت
علت‌های شیوع دیابت نوع ۱ و نوع ۲ نیز متفاوت است. اما در نوع ۲، عوامل خطر شامل سن بالا، چاقی، فشار خون بالا و… است.
شناسایی زودرس علائم دیابت
شناسایی زودرس علائم دیابت می‌تواند کمک کند تا به موقع تشخیص داده شود و درمانی انجام شود. این بیماری اگر به موقع تشخیص داده نشود، ممکن است باعث ایجاد مشکلات جدی‌تری شود.
تشخیص و درمان دیابت
تشخیص و درمان دیابت وابسته به نوع دیابت است. به همین دلیل، در صورتی که شما یا کسی که شما می‌شناسید علائمی از دیابت دارد، برای دریافت تشخیص و درمان مناسب، باید مراجعه به پزشک کنید.
حتما بخوانید: چطور قند می‌تواند به ناگهانی باعث چاقی شود؟
۲. تست‌های غربالگری توصیه‌شده‌برای زنان باردار
در دوران بارداری، زنان باردار می‌توانند از آزمایش‌های غربالگری استفاده کنند تا از سلامتی جنین خود اطمینان حاصل کنند. این آزمایش‌ها می‌تواند به شناسایی مشکلات احتمالی جنینی، از جمله سندرم داون و دیابت بارداری کمک کند.
آزمایش‌های غربالگری در هفته ۱۵ تا ۲۰ بارداری
آزمایش‌های اولیه در هفته ۱۵ تا ۲۰ بارداری انجام می‌شود. این آزمایش‌ها شامل چند آزمایش خونی است که می‌تواند به شناسایی مشکلات جنینی کمک کند.
آزمایش‌های غربالگری اولیه
آزمایش‌های اولیه شامل اندازه‌گیری ترانسلوسانسی ناحیه گردن جنین با استفاده از آلتراسونوگرافی و آزمایش‌های خونی از جمله میزان پروتئین پلاسمایی پیشگویی‌شده‌بارداری (PAPP-A) و هورمون گنادوتروپین کوریونیک (hCG) است.
آزمایش‌های غربالگری ترکیبی اولیه و ثانویه
با انجام آزمایش‌های ترکیبی اولیه و ثانویه، می‌توان به شناسایی مشکلات جنینی کمک کرد. این آزمایش‌ها می‌تواند به شناسایی مشکلات چون سندرم داون کمک کند.
آزمایش‌های غربالگری گلوکز خونی و آمنیوسنتز
با انجام آزمایش گلوکز خونی، می‌توان مشکلات دیابت بارداری را شناسایی کرد. همچنین، آمنیوسنتز می‌تواند به شناسایی مشکلات کروموزومی و عیب‌های لوله عصبی مانند اسپینا بیفیدا کمک کند.
آزمایش‌های غربالگری فوق‌صوتی
با استفاده از آزمایش‌های فوق‌صوتی، می‌توان به شناسایی مشکلات جنینی و بررسی رشد جنین کمک کرد.
۳. تغییرات هورمونی موجب ایجاد دیابت در دوران بارداری می‌شود
برای درک چگونگی تاثیر تغییرات هورمونی بر تولید دیابت در دوران بارداری، ابتدا باید فهمید که کدام هورمون‌ها درگیر هستند. هورمون‌های بارداری مانند استروژن، کورتیزول و هورمون پلاسنتال لاکتوژن باعث جلوگیری از اثرات انسولین بر روی گلوکز خون می‌شوند و در نتیجه مقاومت در برابر انسولین ایجاد کرده و به افزایش قند خون منجر می‌شوند.
عوامل خطر دیابت در دوران بارداری
با این حال، تغییرات هورمونی فقط یکی از عواملی است که می‌تواند به ایجاد دیابت در دوران بارداری منجر شود. عوامل خطر دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند نقش بسزایی در ابتلا به این بیماری داشته باشند. برخی از این عوامل شامل:
- وزن بالا
- داشتن توام یا چند قلدری
- داشتن تاریخچه دیابت در دوران بارداری
- وجود افراد خانواده با دیابت نوع ۲
حتما بخوانید: اگر قصد کاهش وزن دارید، دور خود را از این خوراکی‌های چاق‌کننده بکشید
عوارض دیابت در دوران بارداری
دیابت در دوران بارداری می‌تواند به عوارض جدی منجر شود. برخی از این عوارض شامل:
- نیم‌کری
- افزایش وزن بزرگ‌تر از حد معمول
- آسیب به سیستم قلب و عروق
- مشکلات تنفسی
- پره‌اکلامپسیا
شناخت علائم و علت‌های دیابت در دوران بارداری می‌تواند به پیشگیری و مدیریت بهتر این بیماری کمک کند.
نتیجه گیری
در نهایت، دیابت بارداری یکی از شرایطی است که ممکن است در دوران بارداری رخ دهد. این بیماری ناشی از تغییرات هورمونی در بدن است که منجر به عدم توانایی بدن در کنترل مقدار گلوکز خون می‌شود. با وجود این، با شناسایی علائم و علت‌های شیوع این بیماری و استفاده از آزمایش‌های غربالگری توصیه‌شده‌برای زنان باردار، می‌توان عوارض آن را کاهش داد. همچنین، درک تغییراتی که هورمون‌ها در بدن ایجاد می‌کنند، می‌تواند به ما کمک کند تا بهتر درک کنیم چگونه دیابت در دوران بارداری ایجاد می‌شود. به یاد داشته باشید که هر چه زودتر این بیماری شناسایی و کنترل شود، احتمال داشتن بارداری سالم‌تری افزایش می‌یابد.